Designshop

3F Turizm Seyahat

   
K�r�ad T�ZMEN
D�� Ticaret M�ste�ar� 


T�rkiye, 1980�li y�llarda �ekillenen �ihracata dayal� kalk�nma� stratejisiyle birlikte, d�� ticaretin ve mali piyasalar�n liberalizasyonu a��lar�ndan �ok b�y�k geli�meler kaydetmi�tir. Ancak 1980�li y�llar�n T�rkiye ve d�nya ko�ullar� ile 1990�l� y�llar�n ko�ullar� birbirinden �ok farkl�d�r. Bu �er�evede, T�rkiye d�nya ve �lke geli�melerine g�re yeniden bir durum de�erlendirmesi yapmal�d�r.

2000�li y�llar�n ba��ndaki T�rkiye, 1980�lerle k�yasland���nda �ok farkl� bir konumdad�r. �lke ekonomisi b�y�k bir geli�me g�stermi�tir. Uluslararas� ekonomik �evre b�y�k de�i�ikliklere u�ram��t�r. Bilgi teknolojisi alan�ndaki ilerlemeler hayat�m�z�n b�t�n boyutlar�n� derinden etkilemi�tir. K�sacas� d�� ticaret ve ihracat�m�z� yeniden de�erlendirmek gereklili�i do�mu�tur.

T�rkiye ekonomisi ve ihracat�n�n kar�� kar��ya bulundu�u sorunlar, gelece�e ili�kin beklentiler ve �ng�r�ler �b�t�nsel� bir yakla��m� gerektirmektedir. De�i�en d�nya i�erisinde �lkemizin konumunu belirlemek, yeni y�zy�l�n bize sundu�u f�rsat ve tehditleri alg�lamak ve ihracat�m�za ili�kin bir vizyon olu�turmak laz�m gelmektedir

Bu �er�evede, ilgili t�m taraflar�n aktif kat�l�m�yla (kamu kesimi, �zel sekt�r ve akademik �evreler) ger�ekle�tirilen bir s�recin sonunda ��hracat Stratejisi 1998-2005� isimli �al��ma ortaya ��km��t�r.

S�z konusu �al��mayla ihracat�m�z�n temel sorunlar� ve bu sorunlar�n ortadan kald�r�lmas�n� teminen uygulanmas� gereken politikalar belirlenmi�tir. Her �eyden �nemlisi, ihracat politikalar�m�z�n amac� ortaya konmu�tur. Bu amac�, �katma de�eri y�ksek, sermaye ve bilgi yo�un ileri teknoloji ihtiva eden �r�nleri, al�m g�c� y�ksek, gen� n�fuslu, dinamik ve d�nya ticaretinde �nemi giderek artan pazarlara, organize kurulu�lar vas�tas�yla satmak� �eklinde tarif etmek m�mk�nd�r. 

T�rkiye ihracat�n�n kar�� kar��ya kald��� temel sorunlar ve ��z�m yollar� nelerdir? Birinci sorun �sekt�rel ba��ml�l�k�t�r. Di�er bir ifadeyle, T�rkiye ihracat� baz� �r�n gruplar�nda yo�unla�m��t�r. Bunlar tekstil-konfeksiyon ve demir-�eliktir. �kinci temel sorun �b�lgesel ba��ml�l�k�t�r. Bu ifadeyle kastedilen �ey, T�rk ihracat��lar�n�n baz� pazarlara a��r� derecede yo�unla�m�� olmalar�d�r. Bu pazarlar genelde AB �lkeleri ve �zellikle Almanya�d�r. ���nc� husus, �istikrarl� ihracat art���n�n sa�lanamamas��d�r. Ku�kusuz, �lkenin genel ekonomik performans�yla da yak�ndan ilgili olan bu konu, kendisini genel ihracat performans�m�zda a��r� dalgalanmalar olarak g�stermektedir. ��hracat Stratejisi 1998-2005� bu temel sorunlara ili�kin olarak politika alternatifleri sunmaktad�r. �ncelikle, sekt�rel ba��ml�l���n a��lmas�n� teminen, hangi sekt�rlere a��rl�k vermemiz gerekti�i sorusu akla gelmektedir.
Belirlenen stratejik hedef sekt�rler; 

  • Tekstil ve Konfeksiyon Sanayi (Moda ve Markaya Y�nelik)

  • Elektrikli ve Elektronik Makine ve Cihazlar Sanayi

  • Otomotiv Ana ve Yan Sanayi

  • Makine-�malat Sanayi

  • Bili�im Sekt�r�

  • Demir-�elik (Yass� �r�n) Sanayi

  • G�da Sanayi

  • Toprak Sanayi �r�nleri sekt�r�d�r.

G�r�ld��� �zere, burada daha bilgi-yo�un ve katma de�eri y�ksek sekt�rler s�ralanmaktad�r. Bunun yan� s�ra, i�inde ya�ad���m�z �a��n bilgi �a�� oldu�u ger�e�inden hareketle, �zellikle bilgisayar yaz�l�m�, haberle�me cihazlar� gibi sofistike alanlarda �retime ve ihracata y�nelmemiz gerekti�i a�ik�rd�r. Ulusal �hracat Stratejisi�nde, ihracat�n art�r�lmas� i�in al�nmas� gereken tedbirler belirli konu ba�l�klar� alt�nda toplanm��t�r. Bunun yan� s�ra hedef sekt�rlerde oldu�u gibi �hedef �lkeler� saptanm��t�r. Hedef �lkeler ��yle s�ralanmaktad�r: 
BDT �lkeleri (Rusya, Ukrayna ve T�rk Cumhuriyetleri)
Kuzey Amerika (ABD, Kanada ve Meksika)
Uzakdo�u (�in Halk Cumhuriyeti, Japonya, Hindistan, Endonezya, Malezya ve Singapur)
Latin Amerika (Brezilya, Arjantin)
Ortado�u (M�s�r, �srail ve Birle�ik Arap Emirlikleri)
G�ney Afrika Cumhuriyeti G�r�ld��� �zere bu liste olduk�a uzundur ve geni� bir co�rafyay� kapsamaktad�r. Do�al olarak baz� �ncelikler s�z konusu olacakt�r. Her �eyden �nce T�rkiye h�l� geli�mekte olan bir �lkedir. Sanayile�me s�reci tamamlanm�� de�ildir. Milli sermaye birikimi arzulanan seviyeye ula�abilmi� de�ildir. Kalk�nma s�recinin kritik bir a�amas�nda bulunmaktay�z. Ayr�ca ekonomi, �zellikle d�� ticaret politikalar�, �lkemizin genel stratejik yakla��mlar� ile kar��l�kl� bir etkile�im i�erisindedir. Bu temelden hareketle, �lkemizin �ncelikle kendi�periferi�si, di�er bir deyi�le, kendi �evresi �zerinde yo�unla�aca�� a��kt�r. Bu itibarla, �zellikle BDT ve Ortado�u pazarlar�n�n �lkemiz �evresinde yer ald��� ve bunlar�n adeta �do�al� bir �nceli�e sahip oldu�u a�ik�rd�r. Di�er taraftan, d�nya ekonomisi iyi takip edildi�inde, global kamuoyunu me�gul eden bir husus hemen akla gelmektedir. Bu, ABD�nin ola�an�st� ekonomik performans�d�r. ABD ekonomisi i�erisinde bulundu�umuz y�l biraz so�umaktad�r. Arzulanan �yumu�ak ini��i hepimiz ilgiyle izlemekteyiz. Ancak, �lkenin b�y�me oran�n�n �n�m�zdeki y�l da tatmink�r bir seviyede olaca�� a��kt�r. ABD�nin d�� ticaret hacmi artmakta, g��l� talep ve g��l� dolar ithalat� kam��lamakta ve d�� ticaret a���� giderek b�y�mektedir. �lkemizin ABD pazar�na y�nelik performans� �zellikle son y�llarda �ok olumlu bir seyir izlemi�tir. Bu itibarla, an�lan pazar �n�m�zdeki y�llarda �nemini koruyacakt�r. Hedef �lkeler konusu �er�evesinde yukar�da ortaya konulan ��evre� anlay��� kapsam�nda di�er bir husus �nem kazanmaktad�r. Stratejik zorunluluk Bilindi�i �zere, d�nya ticaretinde blokla�ma ve b�lgesel i�birli�i e�ilimleri g�n ge�tik�e �nem kazanmaktad�r. Bunun en ba�ar�l� �rne�i AB�dir. Ayr�ca, �lkelerin bir�o�u, kendi �evresi, kendi kom�ular�yla son derece g��l� ticari ba�lara sahiptir. Zaten, ticari blokla�malar daha ziyadesiyle kom�ular�n bir araya gelmesiyle olu�ur. AB, NAFTA, Ma�rib Birli�i gibi olu�umlar� �rnek vermek m�mk�nd�r. Bu a��dan bak�ld���nda T�rkiye ger�ekten ilgin� bir �lke konumundad�r. Biz kom�ular�m�zla ticaret yapm�yoruz. Kom�ular�m�z�n d�� ticaretimiz i�erisindeki pay� sadece y�zde 5 civar�ndad�r. Bu oran� y�kseltmek ��phesiz stratejik bir zorunluluktur. AB pazar� �zerinde yo�unla�man�n baz� son derece tabii gerek�elere dayand��� yaz�n�n ba��nda ifade edilmi�tir. Ancak �lkemiz ihracat� b�lgesel ekonomik krizlere kar�� a��r� hale gelmektedir. Bu y�zden alternatif pazarlara y�nelmek, hem ihracat�n genel olarak artmas�, hem de ikame pazarlara sahip olmak a��s�ndan son derece �nemlidir. Kom�u �lkelerimiz bu anlamda yan�ba��m�zdaki bulunmaz f�rsatt�r. Bu noktadan hareketle, Ulusal �hracat Stratejisi�nin haz�rland��� d�nemde hedef �lkeler aras�nda yer almayan kom�u �lkelerimiz, de�i�en d�nya ko�ullar� dikkate al�narak hedef �lke kapsam�na dahil edilmi�lerdir. Bu �er�evede, i�inde bulundu�umuz y�l �ran, Irak ve Suriye�ye y�nelik ticaret heyetleri programlar� ger�ekle�tirilmi� ve temaslar sonucunda olduk�a �nemli mesafeler al�nm��t�r. �n�m�zdeki d�nemde bu �lkeler ile ticari ili�kilerimizin geli�tirilmesine y�nelik �abalar�m�z meyvelerini vermeye ba�layacakt�r. Elimizdeki son verileri inceledi�imizde �u tablo ortaya ��kmaktad�r: Kom�ular�m�zla ticaretin toplam d�� ticaretimiz i�erisindeki pay�, 2000 y�l� Ocak-May�s d�nemi itibariyle y�zde 5 seviyesindedir. An�lan d�nemde genel ihracat�m�zda g�r�len y�zde 4.8 oran�ndaki art��a kar��n kom�ular�m�za y�nelik ihracat y�zde 19.2�lik art�� g�stermi�tir. �zellikle �ran ve Yunan�stan�a y�nelik ihracat�m�zda sevindirici bir performans yakalanm��t�r. �te yandan, kom�ular�m�zdan ger�ekle�tirdi�imiz ithalat da genel ithalat art�� oran�n� a�m��t�r. B�t�n bu g�stergeler, kom�ular�m�zla ticaretimizde yeni bir dinami�in yakaland���na i�aret etmektedir. �n�m�zdeki y�l bu e�ilimin g��lenerek devam edece�i beklenmektedir. T�rk ihracat��s� 2001�de ko�acak 2001 y�l�nda ihracat�m�z nas�l bir seyir izleyecektir? Her �eyden �nemlisi, 57. H�k�met�in uygulad��� ve kararl�l�kla takip etti�i ekonomik istikrar politikas� neticesinde firmalar�m�z �ok daha istikrarl� ve sa�l�kl� �ng�r�lerin yap�labilece�i bir �evre i�erisinde hareket edeceklerdir. Enflasyon oran� y�zde 20 seviyelerinden daha a�a��ya do�ru hareket ederken, faiz oranlar� ayn� y�nde hareket edecek, finansman maliyetleri d��ecektir. K�sacas�, yat�r�m-�retim-ihracat i�in daha olumlu bir ortam mevcut olacakt�r. Kamu maliyesindeki disiplin ve devlette yap�sal reformlar sayesinde, kamu bor�lanma gere�i faizleri t�rmand�ran bir unsur olarak ortadan kalkacakt�r. Bug�n bile bu noktada b�y�k ba�ar� sa�lanm��t�r. Yurti�indeki piyasalarda istikarar olacak, d�� piyasalarda itibar�m�z artmaya devam edecektir. Reytingimiz daha da y�kselecek, d�� finansman imk�nlar� daha da artacakt�r. Sanayi �retimi h�zlanacak, yeni kapasiteler yarat�lacakt�r. 2000 y�l�n�n ilk yar�s�nda kamuoyunda ate�li tart��malara yol a�an ithalat, sermaye mal� ve ara madde a��rl�kl� oldu�undan, 2001 y�l�n�n ilk yar�s�nda tamamen �retim ve ihracata kanalize edilmi� olacakt�r. �n�m�zdeki y�l, uluslararas� piyasalar da olumlu bir genel manzara sunacaklard�r. ABD ekonomisindeki b�y�me biraz yava�lam�� olsa da AB�deki b�y�me, ge�i� ekonomileri ve Uzakdo�u�nun performans� bunu telafi edebilecektir. 2001 y�l�nda ihracat�m�z�n psikolojik baraj� konumunda olan 30 milyar dolar s�n�r� a��lacakt�r. �lke ekonomisine duyulan g�ven artt�k�a, kendimize olan g�ven artt�k�a ihracat�m�z istikrarl� bir performans sergileyecektir. T�rkiye ekonomisi a��s�ndan 2000 y�l� bir nekahat y�l� olurken 2001 bir �hamle� y�l� olacakt�r. Hamlemiz ileriye, daha ileriye do�ru olacakt�r. T�rk ihracat��s� 1999 y�l�nda sendelerken 2000�de toparlanacak, �n�m�zdeki y�l ise ko�acakt�r.  

  • Forum 2001�e haz�r
    T�rk firmalar� 2001�de Forum�la M�s�r, Almanya, Irak, Sudan, Libya, �ran, K�br�s ve Azerbaycan�a gidecek. Forum, yurti�inde ise 8 fuar d�zenleyecek.

  • Kuzey Afrika�ya a��lan kap� �n�m�zdeki d�nemde imzalanacak olan Serbest Ticaret Anla�mas��n�n ard�ndan T�rkiye-M�s�r ticaret potansiyelinin 2 milyar dolara ��kmas� bekleniyor.

  • Ba�ka olur Berlin fuarlar� 
    Almanya�n�n en g�rkemli fuar alanlar�ndan birine sahip olan Messe Berlin�in fuarlar� yeni �r�nlerin tan�t�m� ve iyi ba�lant�lar�n�n kurulmas� i�in en do�ru se�im�

  • Sonbaharda sanat s�cakl���

Ankara, ekim ay�nda Uluslararas� Sanat ve El Sanatlar� Fuar��yla �s�nacak. Yakla��k 30 �lkeden 150 kat�l�mc� ba�kentte sanat r�zg�r� estirecek.

... Ve daha bir�ok haber Forum B�lteni�nde. L�tfen isteyiniz...