|
Geçtiğimiz günlerde
Suriye'deydik.
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve yönetim kurulu üyeleri,
çeşitli bölge illerinden oda başkanları ve işadamlarının
oluşturduğu 170 kişilik bir kafile ile Suriye'nin ikinci büyük
kenti Halep'e çıkarma yaptık.
Fıstıklı lokumlarını yiyip tatlı konuştuk. Acı kahvelerini içip,
güzel dostluklar kurduk.Seyahat nedenimiz, Halep'te bu yıl ilki
düzenlenen Halep Türk İhraç Ürünleri Fuarı'ydı.
Gaziantepliler'in ağırlıkta olduğu 98 Türk firması, yeniden
canlanan bu pazarda yer bulabilmek için ürünlerini sergiledi 4
gün boyunca.
Suriye, Türkiye'nin en uzun kara sınırına sahip olduğu ülke.
Hafız Esad'ın ölümüyle iş başına geçen oğlu Beşar Esad,
Suriye'de yeni bir dönem başlattı. Oğul Esad'la birlikte,
yıllardır siyasi anlamda gergin olan Türkiye-Suriye
ilişkilerinde gözle görülür bir düzelme yakalandı.
Beşar Esad'ın dünyaya dönük yüzü, Suriye'nin ekonomik
ilişkilerinde de yepyeni bir dönem açılmasına neden oldu.
Yıllarca Türkiye için atıl bir pazar olan Suriye, iyi
değerlendirmesi halinde bugün çok ciddi bir pazar konumuna
geldi. Türkiye'nin 90'larda, eski Doğu Bloku ülkelerinin de
yakın geçmişte yarattığı pozitif yatırım olanaklarını, küçük
eksiklerine rağmen bugün Suriye'de görmek mümkün.
Hükümet yetkililerinin yabancı yatırımcıya yaklaşımı olumlu,
yatırım alternatifleri geniş, üretim maliyetleri ise Türkiye ile
kıyaslandığında çok düşük.
Sözün kısası Suriye, yatırım ve ticari işbirliği anlamında kayda
değer bir cazibe kazandı son zamanlarda. Peki bu cazip pazar
konusunda Türkiye neler yapıyor? Doğrusunu söylemek gerekirse,
"Hiçbir şey yapılmıyor" diyemeyiz, ama "yeterli" olduğunu
söylemek de imkânsız.
Türkiye'nin en önemli sanayi merkezlerinden Gaziantep ile
Suriye'nin Şam'dan sonraki ikinci büyük kenti Halep arası 110
kilometre. Karayoluyla 1 saatlik bir mesafe... Coğrafi anlamdaki
yakınlığın yanı sıra kültürel ve tarihsel anlamda da iki kent
arasında sıkı bağlar var. İki kent arasında çok miktarda akraba
olan aileler var. 3 milyon nüfuslu Halep'te nüfusun önemli bir
bölümü Türkçe konuşabiliyor. Yani bin bir güçlükle
karşılaştığımız ABD ve Avrupa pazarlarıyla kıyasladığımızda,
Suriye pazarı yatırımcılarımız açısından çok avantajlı bir ülke.
İşte bunca avantajlarına rağmen, iki ülke arasındaki bugünkü
işbirliği potansiyeli ne yazık ki arzu edilen noktada değil. |
|
Dünyada komşu ülkeler
arasındaki ticari ilişkilere baktığımızda kıskanmamak elde
değil. İskandinav ülkelerinde komşularla ticari ilişkiler yüzde
80, Avrupa'da yüzde 45'ler düzeyinde iken, Türkiye'nin
komşularla ilişkileri yüzde 5'in üstünü göremedi bugüne kadar.
***
Suriye ile ticari ilişkilerimizi "çay-kahve-lokum" ticaretinin
ötesine taşımalı, bu ülkede başlayan sanayileşme hareketini çok
yakından takip etmeliyiz.
Yeni fırsatlar yaratmak ve ortaya çıkan fırsatları akıllıca
değerlendirmek zorundayız.
Gaziantep ile Halep şehirleri bu fırsatların ortaya çıkarılması
anlamında dinamo görevi üstlenebilir.Hükümetin, Gaziantep'in
üstlendiği bu misyona destek olması, son zamanlarda Türk
tarafından Suriye'ye yapılan ziyaretlerin, artan bir ivmeyle
sürdürülmesi gerekiyor.
Bu ziyaretlerin yönlendirme ve yol gösterme anlamında da önemli
etkileri söz konusu.
Zira, hükümetler nezdinde yapılan bu ziyaretlerden cesaret alan
yatırımcılar ve işadamlarımız, Halep'i gerçek anlamda "komşu
kapısı" yaptı. Öncüpınar Gümrük Kapısı'ndan her gün yüzlerce
aracın ticaret yapmak için Suriye tarafına geçişini büyük
bir keyifle izliyoruz. Türkiye ile Suriye arasında kurulacak
güçlü bir işbirliği ortamı, diğer sınır illerine de örnek teşkil
edebilir.
Bu noktada Türkiye'nin Halep Başkonsolosu Sayın Hulusi Kılınç'ın
varlığının ne denli önemli olduğunun da altını çizmek
gerekiyor.Ziyaretlerimiz sırasında, Sayın Kılınç'ın Suriye
hükümeti nezdindeki saygınlığına ve Halepli yerel yöneticilerle
yarattığı sıcak ilişkilere gururla şahit oluyoruz.
Sayın Kılınç'ın kişisel katkılarıyla ortaya çıkan güzel tablo
önemli bir gerçeği gösteriyor aslında bize. Dış pazarlarda güçlü
bir yer edinebilmek için; işadamları ve yabancı
temsilciliklerimiz arasında koordineli bir çalışma ortamı
yaratmak şart.
Gaziantep ile Halep kentleri arasında kurulan işbirliği
ortamının diğer sınır kentlerine, Sayın Hulusi Kılınç'ın
sergilediği başarılı performansın da diğer diplomatlarımıza
örnek olması temennisiyle... |